Egzamin zawodowy na higienistkę oraz asystentkę stomatologiczną jest kluczowym krokiem w drodze do rozpoczęcia kariery w branży stomatologicznej. Oprócz wiedzy teoretycznej, istotne jest także przygotowanie praktyczne oraz zrozumienie specyfiki egzaminu. Aby dobrze zdać egzamin, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów, takich jak umiejętności praktyczne, analiza klucza odpowiedzi z arkuszy z poprzednich lat, oraz prawidłowe przygotowanie stanowiska pracy na egzaminie - to już połowa sukcesu!
1. Zakres materiału i wymagane umiejętności
Higienistka stomatologiczna
Higienistka stomatologiczna to osoba, która wykonuje szereg zabiegów profilaktycznych i edukacyjnych związanych z utrzymaniem zdrowia jamy ustnej. Zakres materiału na egzamin obejmuje m.in.:
- Anatomia i fizjologia jamy ustnej – szczegółowa wiedza na temat budowy zębów, dziąseł, języka i kości szczęki.
- Zasady higieny jamy ustnej – znajomość metod profilaktyki chorób zębów i dziąseł (fluoryzacja, skaling, polerowanie).
- Materiały stomatologiczne – znajomość rodzajów materiałów używanych w stomatologii, ich zastosowania i sposobów przygotowania.
- Zabiegi higieniczne – techniki skalingu, polerowania, fluoryzacji, lakierowania zębów.
- Zasady aseptyki – umiejętność udzielania pierwszej pomocy i zapewniania sterylności.
Asystentka stomatologiczna
Asystentka stomatologiczna wspiera lekarza dentystę podczas zabiegów, organizuje pracę gabinetu i dba o komfort pacjenta. Wymagane umiejętności na egzaminie obejmują:
- Pomoc podczas zabiegów stomatologicznych – znajomość zasad współpracy z dentystą, podawanie narzędzi, asystowanie przy różnych typach zabiegów.
- Sterylizacja narzędzi i higiena w gabinecie – umiejętność prawidłowego przeprowadzania sterylizacji narzędzi stomatologicznych.
- Dokumentacja medyczna – prowadzenie dokumentacji pacjentów zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Jak przygotować się do egzaminu?
a) Plan nauki
Podstawą sukcesu na egzaminie zawodowym jest dobrze rozplanowana nauka. Oto kilka kroków, które warto wdrożyć w proces przygotowania:
- Przegląd sylabusa – dokładnie przeanalizuj wymagania egzaminacyjne. Zapoznaj się z tematami, które będą na egzaminie, i podziel materiał na mniejsze części. Dzięki codziennemu powtórzeniu najważniejszych pojęć, oraz etapów postępowania przy poszczególnych zabiegach - uwierz mi, że nic Cię nie zaskoczy na egzaminie.
- Ustal harmonogram – stwórz realistyczny plan nauki, rozpisując dni na przyswajanie poszczególnych zagadnień. Upewnij się, że zostawiasz czas na powtórki oraz przerwy na odpoczyek.
- Nauka z podręczników i skryptów – korzystaj z podręczników rekomendowanych przez szkolnictwo i zgodnych z nowym rozporządzeniem ministra edukacji, są to min. Podręcznik dla Higienistek i Asystentek autorstwa Z. Jańczuka oraz Zasady i techniki Pracy w Gabinecie Stomatologicznym autorstwa M. Szymańskiej Sowuli oraz K. Chmiel ( jako obowiązkowe uzupełnienie 2 część podręcznika tychże autorek pod tytułem Profilaktyka Stomatologiczna). Ale to oczywiście nie wszytsko gdyż literatury fachowej jest więcej. Ucz się także z dobrze opracowanych notatek oraz skryptów. Warto również zainwestować w testy egzaminacyjne z poprzednich lat.
b) Przygotowanie praktyczne
Egzamin zawodowy to nie tylko teoria, ale także praktyka. Warto przećwiczyć wszystkie zadania praktyczne, które mogą pojawić się na egzaminie:
- Symulacje zadań – podczas przygotowania praktycznego ćwicz wszystkie zadania, które mogą być sprawdzane na egzaminie, np. poprawne sterylizowanie narzędzi, zarabianie mas wysickowcyh, zarabianie wypełnień stomatologicznych, przygotowanie całego niezbędnego instrumentarium do danego zabiegu jaki trafi się w arkuszu
- Asystowanie przy zabiegach – warto, o ile to możliwe, odbyć staż w gabinecie stomatologicznym, by zyskać doświadczenie w prawdziwym środowisku pracy. Co prawda życie w gabinecie stomatologicznym a postępowanie na egzaminie to dwie odrębne kwestie, nie mniej egzamin zdać trzeba, a praca w gabinecie szybko pokaże Ci, że także rządzi się swoimi prawami ;)
c) Klucz odpowiedzi
Podczas egzaminu warto zwrócić uwagę na klucz odpowiedzi, który zawiera wytyczne oceny zadań. Egzaminy zawodowe opierają się na schematach, dlatego:
- Analiza klucza odpowiedzi – zapoznaj się z kluczem z poprzednich lat, aby lepiej zrozumieć, na co egzaminatorzy zwracają uwagę. W odpowiedziach musisz uwzględniać wszystkie elementy wymagane w kluczu – niektóre zadania mają szczegółowe wytyczne, które muszą być dokładnie spełnione.
- Ćwiczenie zadań zgodnie z kluczem – rozwiązuj zadania egzaminacyjne, starając się odpowiadać w sposób precyzyjny i zgodny z kluczem. Ćwicz formułowanie odpowiedzi w taki sposób, aby były zwięzłe i konkretne. W karcie odpowiedzi nie ma miejsca na kolokwialnie mówiąc ,,lanie wody" ale na udzelanie dokładnych, precyzyjnych odpowiedzi.
3. Typowe zadania na egzaminie
Higienistka stomatologiczna:
- Skaling ultradźwiękowy – w ramach zadań praktycznych możesz mieć za zadanie przeprowadzić skaling na modelu narzędziem ręcznym, moze to być sierp, motyczka bądź już współczenym - ultradźwiękowym. Pamiętamy o prawidłowej pozycji, siedzimy ergonomicznie, podpieramy się dłonią o nasz gipsowy model i oczyszczamy tego konkretnego zęba bądź ząb które są wymagane od nas w arkuszu.
- Przygotowanie materiałów – egzaminatorzy mogą sprawdzić, jak przygotowujesz materiały do zabiegu fluoryzacji czy polerowania. Wszytsko musi być wcześniej naszykowane na naszym stoliku - pamiętaj aby na spokojnie przygotować sobie wszytsko a chodzić z koszyczkiem po sali egzaminacyjnej, bo kiedy egzaminator podchodzi do Twojego stolika - należy już mieć wszytsko gotowe do zabiegu !
- Instruktaż higieny jamy ustnej – zadanie może polegać na edukacji pacjenta na temat prawidłowego szczotkowania zębów lub korzystania z nici dentystycznych. Oczywiście nic nie mówimy - nie przekazujemy tego słownie, a jedynie w ciszy demonstrujemy na modelu za pomocą szczoteczki do zębow daną technikę mycia, może to być metoda Bassa, Stillmana, Chartersa, Roll. Dodatkow będzie można (jeżeli będzie takie polecenie) zaprezentować nitowanie zwykłą nitką bądź Superfloss
Asystentka stomatologiczna:
- Asystowanie podczas zabiegu – możesz być poproszona o podanie odpowiednich narzędzi, przygotowanie znieczulenia lub zarobienie materiału stomatologicznego np. na szklanej płytce w sposób aseptyczny. Może to być przygotowanie masy wiciskowej, pobranie wycisku i wysłanie go do labolatorium.
- Sterylizacja narzędzi – zadanie może polegać na poprawnym przeprowadzeniu procesu sterylizacji włącznie z zademonstrowaniem jak myć narzędzia, oczyszczać je i pakietować. Pamiętaj o prawidłowym pakiecie - narzędzia mają znajdować się w ok. 3/4 objętości całego pakietu a od lini zgrzewu wolnego pakietu mają być 3 cm. I najważneijsze - opisz pakiet prawidłowymi danymi !
- Prowadzenie dokumentacji medycznej – w ramach egzaminu teoretycznego może pojawić się pytanie dotyczące zasad prowadzenia kart pacjentów lub zarządzania terminami wizyt - czyli np. umówienie pacjenta na kolejną wizytę np. w celu przymiarki protezy za tydzień - należy prawidłowo zapisać to w karcie. Może trafić się także diagram zębowy z legendą do prawidłowego naniesienia informacji o stanie jamu ustnej pacjenta na diagram.
4. Co robić na egzaminie?
a) Przestrzeganie zasad egzaminu
W czasie egzaminu należy przestrzegać pewnych kluczowych zasad, które pomogą Ci uzyskać jak najwyższą ocenę:
- Staranność i dokładność – nawet proste zadania, takie jak sterylizacja narzędzi, muszą być wykonane zgodnie z wytycznymi. Egzaminatorzy zwracają uwagę na detale.
- Spokój i opanowanie – w stresujących momentach warto zachować zimną krew. Pamiętaj, że egzaminatorzy oczekują od Ciebie nie tylko wiedzy, ale i umiejętności radzenia sobie z presją.
- Zadawanie pytań – jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do zadań, nie wahaj się pytać egzaminatorów. Lepsze jest wyjaśnienie niż popełnienie błędu. Pamiętaj jednak że jest na to czas wyłącznie przed rozpoczęciem egzaminu, w trakie nie ma już takiej możliwości, chyba że zauważysz że któryś z elementów, akcesorium, itp są nieprawidłowe bądź chcesz zgłosić jakiś problem, usterkę - wówczas jest to dozwolone.
b) Zarządzanie czasem
Egzaminy zawodowe często są podzielone na część teoretyczną i praktyczną. Warto zwrócić uwagę na efektywne zarządzanie czasem:
- Praca w rytmie – staraj się pracować w stałym tempie. Zbyt szybkie lub zbyt wolne tempo może prowadzić do błędów. Nie śpiesz się przesadnie, czasu jest dużo bo najczęściej są to ponad 2 godziny.
- Zostaw czas na sprawdzenie – po wykonaniu zadania warto zostawić kilka minut na sprawdzenie, czy wszystko zostało zrobione poprawnie. Pamiętaj aby dokładnie przewertować raz jeszcze cały arkusz - ja miałam sklejone ostatnie kartki a tam okazało się że mam całą kartę z zaleceniami dla pacjenta po zabiego do uzupełnienia ! Można więc stracić masę puntków, nie uzupełniając takiej karty a tym samym zaniżając sobie znacznie procent zdawalności!
5. Podsumowanie
Przygotowanie się do egzaminu na higienistkę lub asystentkę stomatologiczną wymaga zarówno solidnej wiedzy teoretycznej, jak i umiejętności praktycznych. Kluczowe elementy sukcesu to dobry plan nauki, regularne ćwiczenia praktyczne, analiza klucza odpowiedzi oraz zachowanie spokoju na egzaminie. Skup się na najczęściej występujących zadaniach, dokładnie przeanalizuj wymagania egzaminacyjne, a przede wszystkim ćwiczyć.
Uczęszczając sumiennie na zajęcia praktyczne, ćwicząc oraz szukajac wiedzy w internecie i innych źródłach zdecydowanie zwiększa Twoje szanse na zdanie egzaminu a tym samym osiągnięcie sukcesu ! Pamiętaj też że masę informacji z moich wykładów i prywatnych notatek znajdziesz na platformie ehigienistka.pl. Mi te informacje pozwoliły zdać egzamin zawodowy na... 100% możliwych punktów do zdobycia. Tak więc można i do dzieła ! 😀 Trzymam kciuki !